Ο Ουζουνίδης αναλύει την φιλοσοφία του
Ουδείς γνωρίζει καλύτερα τον Μαρίνο Ουζουνίδη από τον ίδιο! Μάλιστα, έχει «αυτοσυστηθεί» για τη φιλοσοφία του (τακτική, μεταγραφές, ακαδημίες, ψυχολογία παικτών). Μία άκρως ποδοσφαιρική ανάλυση!
Ποιος είναι, όμως, ο προπονητής Μαρίνος Ουζουνίδης;
Ο ίδιος είχε φροντίσει να «αυτοσυστηθεί» σε μία αποκαλυπτική συνέντευξη στην ιστοσελίδα overlap.gr πριν από αρκετά χρόνια. Μία συνέντευξη άκρως ποδοσφαιρική, όπου ο… Μαρίνος έκανε τα «αποκαλυπτήρια» του προπονητή Ουζουνίδη!
Ο Έλληνας τεχνικός παρουσίασε την ποδοσφαιρική φιλοσοφία του αναλύοντας με λεπτομέρειες την άποψή του για θέματα τακτικής, συστήματος, προπόνησης, ακόμα και για «συνθήκες» 10 εναντίον 11!
Δεν έμεινε, όμως, μόνο εκεί. Μίλησε ακόμα για τις ακαδημίες και τα ταλέντα, τον μεταγραφικό σχεδιασμό, τα ΜΜΕ, την ψυχολογία των ποδοσφαιριστών, όλα όσα αφορούν μία ποδοσφαιρική ομάδα.
Το SDNA παρουσιάζει τα πιο σημαντικά αποσπάσματα της συνέντευξης που παραχώρησε ο Μαρίνος Ουζουνίδης.
Ο Ουζουνίδης για εξτρέμ, συστήματα, φιλοσοφία, transition, παίκτες, ομάδα
– Είναι σύνηθες φαινόμενο να βλέπουμε τα εξτρέμ να παίζουν με «ανάποδα πόδια» και να συγκλίνουν στην περιοχή. Σας αρέσει αυτός ο τρόπος παιχνιδιού;
Μ.Ο: Τα βασικό στοιχείο επιλογής μίας τέτοιας τακτικής είναι τα ατομικά χαρακτηριστικά των ποδοσφαιριστών, τόσο των ακραίων χαφ όσο και του κεντρικού επιθετικού, και βέβαια η τακτική του αντιπάλου και τα χαρακτηριστικά των ακραίων αμυντικών που διαθέτει η αντίπαλη ομάδα. Για παράδειγμα αν η ομάδα διαθέτει έναν φορ ικανό στο συνδυαστικό παιχνίδι μπορείς να χρησιμοποιήσεις αυτή την τακτική, αν όμως ο φορ είναι «βαρύς» και καλός στο ψηλό παιχνίδι σίγουρα θα προτιμήσεις να φέρεις την μπάλα με σέντρα μέσα στην περιοχή. Προσωπικά, προτιμώ να δίνω «πλάτος» στους ακραίους μέσους διότι θεωρώ σημαντικό να υπάρχει η δυνατότητα «αλλαγής παιχνιδιού» στην «αδύναμη πλευρά» δημιουργώντας με αυτό τον τρόπο συνθήκες 1v1 στις πτέρυγες. Η επιλογή μου λοιπόν γίνεται και με βάση τα χαρακτηριστικά και τις πιθανές αδυναμίες των αντιπάλων
Ως ποδοσφαιρική φιλοσοφία, δε θεωρώ ότι ο αντίπαλος μπακ μπορεί να δημιουργήσει άμεσο πρόβλημα στην αντεπίθεση εξαιτίας του γεγονότος ότι ο εξτρέμ της ομάδας μου «μένει στη γραμμή» και δεν «κόβει στον άξονα». Φυσικά, η τακτική μπορεί να αλλάξει όταν ο αντίπαλος μπακ είναι εξαιρετικής ποιότητας. Σε κάθε περίπτωση, προσπαθώ να δίνω «πλάτος» στην επίθεση.
– Το σύστημα πρέπει να προσαρμόζεται στους παίκτες ή οι παίκτες στο σύστημα;
Μ.Ο: Για μένα σημαντικότερο είναι το κομμάτι της τακτικής και όχι τόσο το σύστημα. Το σύστημα που θα ακολουθήσεις εξαρτάτε από τις ικανότητες των ποδοσφαιριστών. Δε θα είχα πρόβλημα να χρησιμοποιήσω ακόμα και το 3-5-2. Ωστόσο, το συγκεκριμένο σύστημα απαιτεί κεντρικούς αμυντικούς με εξαιρετική ικανότητα τόσο στο «ένας εναντίον ενός» διότι δημιουργούνται μεγάλες αποστάσεις μεταξύ τους όταν επιτίθεται η ομάδα όσο και στην ανάπτυξη του παιχνιδιού. Εάν υπάρχει δυνατότητα απεριόριστων επιλογών, υπάρχει και δυνατότητα διαφορετικών τακτικών σχηματισμών. Ποιος δε θα ήθελε να παίζει το σύστημα της Μπαρτσελόνα. Διαθέτουμε όμως τους παίκτες για κάτι τέτοιο;
– Στο σύγχρονο ποδόσφαιρο δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στις «στημένες φάσεις»;
Μ.Ο: Πράγματι, αποτελούν σημαντικό παράγοντα για την επιτυχία. Θέλω, όμως, να τονίσω ότι την πιο μεγάλη σημασία στα «στημένα» παίζει ο εκτελεστής. Είναι δύσκολο να βρεις παίκτη με αυξημένες ικανότητες σε αυτό τον τομέα.
– Μπορείτε να μας περιγράψετε συνοπτικά τη φιλοσοφία σας στις προπονήσεις;
Μ.Ο: Προτιμώ να δουλεύω σε «συνθήκες πραγματικού αγώνα», δηλαδή να εκτελούνται οι ασκήσεις σε υψηλούς ρυθμούς. Η στατική προπόνηση της τακτικής μπορεί να χρησιμοποιηθεί για μικρό χρονικό διάστημα και σίγουρα σε πιο μικρές ηλικίες. Οι επαγγελματικές ομάδες στελεχώνονται κυρίως από έτοιμους ποδοσφαιριστές, οι οποίοι οφείλουν να λειτουργούν υπό πίεση και να ανταποκρίνονται στον τομέα της τακτικής έχοντας «υψηλούς σφυγμούς»
Να σας δώσω ένα παράδειγμα. Μπορεί μία άσκηση 6 επιθετικών εναντίον 3 αμυντικών να βοηθάει στην ψυχολογία των επιθετικών, αλλά είναι σπάνιο να συμβεί στην πραγματικότητα. Επιλέγω να εστιάζω σε ασκήσεις 3 επιθετικών εναντίον 4 αμυντικών ώστε να οξυνθεί η δημιουργικότητα της ομάδας.
– Πως αντιμετωπίζεται το transition game του αντιπάλου;
Μ.Ο: Από την στιγμή που η μπάλα θα περάσει στην μεσαία ή στην επιθετική γραμμή ζητάω από τους αμυντικούς μου και τον αμυντικό χαφ να προνοούν και να βρίσκονται κοντά στους επιθετικούς του αντιπάλου ώστε να ανακόψουν τη πιθανή μεταβίβαση της μπάλας σε αυτούς. Η ομάδα πρέπει να πιέζει ψηλά για να σταματάει την ανάπτυξη εν τη γεννέσι της και να κάνει φάουλ τακτικής για να κόβει τη γρήγορη μετάβαση.
– Υπάρχει συγκεκριμένο πλάνο αντιμετώπισης αντιπάλων, όταν η ομάδα σας αγωνίζεται με 10 παίκτες λόγω αποβολής;
Μ.Ο: Όπως σας είπα και πριν, δουλεύουμε όλες τις περιπτώσεις που ενδέχεται να αντιμετωπίσουμε. Οι τακτικές προσεγγίσεις με 10 παίκτες διαφοροποιούνται ανάλογα με το σκορ που υπάρχει τη στιγμή της αποβολής. Εάν είναι υπέρ της ομάδας μου, είναι δεδομένο ότι ο αντίπαλος θα ανεβάσει ένα από τα μπακ του. Μία επιλογή που έχω είναι να αγωνιστώ με σύστημα 4-2-3, αφήνοντας τους 3 επιθετικούς «ψηλά». Με αυτό τον τρόπο, η ομάδα μου αμύνεται ουσιαστικά με 6 αμυντικούς εναντίον 7 αντιπάλων που επιτίθενται. Αυτή η τακτική προσφέρει τη δυνατότητα αφενός να υπάρχει ισορροπημένη άμυνα (με τη συμμετοχή του τερματοφύλακα, 7 vs 7) αφετέρου μου επιτρέπει να αντεπιτεθώ με τους 3 επιθετικούς σε μεγάλο γήπεδο εναντίον 3 αμυντικών του αντιπάλου (3 vs 3).
– Η καριέρα σας ως ποδοσφαιριστής είναι μεγάλη. Έχετε συνεργαστεί με πολλούς προπονητές. Ποια χαρακτηριστικά έχετε κρατήσει από τον καθένα;
Μ.Ο: Ο Ματζουράκης δούλευε πολύ την τακτική πριν τα παιχνίδια. Προετοίμαζε σωστά τον αγώνα Ο Όσιμ έδινε έμφαση στις «δυνατές προπονήσεις», διότι ήθελε να λειτουργούμε σε συνθήκες πραγματικού αγώνα. Ο Ρότσα μας άφηνε πιο «ελεύθερους τακτικά» και ξεδίπλωσε το ταλέντο μας. Ο Γκέραρντ ήταν έξυπνος στη διαχείριση των ποδοσφαιριστών. Ο Λεμονής ήταν πολύ καλός οργανωτικά. Πρέπει να κρατάς τα θετικά του καθενός και να τα εξελίσσεις.
– Ο προπονητής «κάνει» τους ποδοσφαιριστές ή οι ποδοσφαιριστές «κάνουν» τον προπονητή;
Μ.Ο: Οι παίκτες κάνουν τον προπονητή και ο προπονητής κάνει την ομάδα.
– Αρκεί η σωστή τακτική για να καθιερώσει έναν προπονητή στις συνειδήσεις των φιλάθλων;
Μ.Ο: Χωρίς σωστή τακτική δε μπορείς να χτίσεις ολοκληρωμένες ομάδες. Το ποδόσφαιρο, όμως, δεν είναι μόνο θεωρία. Συχνά, αστάθμητοι παράγοντες καθορίζουν την επιτυχία. Για παράδειγμα, μπορεί να κερδίσεις έναν τίτλο αν η μπάλα μετά από ένα σουτ στο δοκάρι καταλήξει στα δίχτυα ή να χάσεις την θέση σου αν μετά το δοκάρι καταλήξει άουτ. Επομένως, κανένας δε μπορεί να αγνοεί τον παράγοντα τύχη. Σημειώτεον ότι η τύχη βοηθάει τους ικανούς και τους καθιερώνει.
Ο Ουζουνίδης για τον μεταγραφικό σχεδιασμό
– Πόσο συμμετέχει ένας προπονητής στο μετεγγραφικό σχεδιασμό της ομάδας του;
Μ.Ο: Ο σημαντικότερος παράγοντας για την υλοποίηση μίας μετεγγραφής είναι η οικονομική δυνατότητα της εκάστοτε ομάδας. Στην Ελλάδα της κρίσης, είναι εξαιρετικά δύσκολο να βρεις τα χαρακτηριστικά που ψάχνεις με το διαθέσιμο budget. Οι επιλογές είναι περιορισμένες και σε μερικές περιπτώσεις μηδαμινές. Επομένως, ορισμένες φορές είναι άδικο να κρίνεται αυστηρά το αποτέλεσμα που παρουσιάζει ένας προπονητής καθώς τα υλικά που διαθέτει είναι απόρροια αναγκαστικών επιλογών. Όταν δε μπορείς να αποκτήσεις τους ποδοσφαιριστές που θέλεις, δε μπορείς να παίξεις και το ποδόσφαιρο που θέλεις. Είναι προτιμότερο να ασχοληθείς με τους νεαρούς της ομάδας, παρά να ξοδέψεις χρήματα για κάποιον καινούριο παίκτη, αμφιβόλου ποιότητας.
Ο Ουζουνίδης για ακαδημίες και ταλέντα
– Ποια είναι η άποψή σας για τις ποδοσφαιρικές υποδομές στην Ελλάδα;
Μ.Ο: Η πλειοψηφία των ελληνικών ομάδων δε δίνουν έμφαση στις ακαδημίες. Μολονότι τα τελευταία χρόνια γίνεται προσπάθεια σε αυτό τον τομέα, εντούτοις υπάρχουν ακόμα ουσιαστικές ελλείψεις που αφαιρούν τη δυνατότητα αξιοποίησης του ταλέντου των Ελλήνων ποδοσφαιριστών.
Πιο συγκεκριμένα, υπάρχει πρόβλημα στις προπονήσεις οι οποίες διεξάγονται με δυσανάλογα μεγάλο αριθμό ποδοσφαιριστών ανά προπονητή. Στο εξωτερικό, ένας προπονητής ακαδημιών αντιστοιχεί σε maximum 10 παίκτες ενώ στην Ελλάδα χρησιμοποιείται ένας προπονητής για 30 ποδοσφαιριστές. Είναι, δηλαδή, πρακτικά αδύνατο να ελέγχεις την πρόοδο του καθενός και να δίνεις την απαραίτητη προσοχή. Ειλικρινά, είναι πολύ μικρό το ποσό που χρειάζεται να επενδύσεις για να στελεχώσεις επαρκώς μία ακαδημία. Φανταστείτε ότι στη Χάβρη (στην οποία αγωνίστηκα) είχαν προσωπικό που αναλάμβανε μέχρι και την επικοινωνία με τους γονείς των παιδιών.
– Τι επιπτώσεις έχει η υπολειτουργία των ακαδημιών στην πρόοδο των ποδοσφαιριστών;
Μ.Ο: Ένας ταλαντούχος νεαρός ποδοσφαιριστής επιβάλλεται να είναι έτοιμος σε επίπεδο τεχνικής κατάρτισης μέχρι τα 15. Μετά από αυτή την ηλικία πρέπει να δουλεύει την τακτική, τη φυσική κατάσταση, τη δύναμη και τη βελτίωση των αδυναμιών. Στην Ελλάδα, δε δίνεται προσοχή στους πιτσιρικάδες και δεν είναι έτοιμοι τεχνικά όταν πρέπει. Αναγκάζονται, δηλαδή, οι προπονητές των «πρώτων ομάδων» να ασχολούνται με θέματα τα οποία θα έπρεπε να έχουν τελειοποιηθεί αρκετά χρόνια πριν.
Αντίθετα, όταν έπαιζα στη Χάβρη, αρκετοί ποδοσφαιριστές των ακαδημιών ήταν ποιοτικότεροι από τους «βασικούς». Όταν έπαιρναν μέρος στις προπονήσεις της πρώτης ομάδας οι Ντιαβαρά – Μπουμσόνγκ ως «πιτσιρικάδες» αντιλαμβανόμασταν ότι θα κάνουν μεγάλη καριέρα γιατί ήταν «έτοιμοι ποδοσφαιριστές» πριν καθιερωθούν στις επαγγελματικές ομάδες.
– Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι προπονητές στην Ελλάδα δεν εμπιστεύονται τους νεαρούς γηγενείς;
Μ.Ο: Δεν υπάρχει προπονητής που να μην θέλει να χρησιμοποιήσει και να καθιερώσει κάποιον ικανό νεαρό ποδοσφαιριστή. Η χρησιμοποίηση τους όμως πρέπει να γίνεται σταδιακά, διότι η ταυτόχρονη παρουσία πολλών στην 11άδα αφαιρεί ωριμότητα από την ομάδα και ενδέχεται να τους κάνει κακό. Δυστυχώς, δεν είναι ολοκληρωμένοι ποδοσφαιρικά και απαιτείται χρόνος για να τους διδάξουν οι προπονητές τις βασικές αρχές του αθλήματος. Γι’ αυτό σας είπα και πριν ότι χρειάζεται στελέχωση του προπονητικού team των ακαδημιών με εξειδικευμένους προπονητές και γυμναστές.
– Δώστε μας ένα ορισμό του «ταλέντου»
Μ.Ο: Οι Ολλανδοί περιγράφουν τα ταλέντα με τα αρχικά «T.I.P.S». Technique, Intelligence, Personality, Speed. Αυτά είναι τα βασικά χαρακτηριστικά που κάνουν ένα νεαρό να ξεχωρίζει.
Ο Ουζουνίδης για τα ΜΜΕ και ψυχολογία ποδοσφαιριστών
– Στις συνεντεύξεις τύπου, οι προπονητές είναι λακωνικοί και δεν αναλύουν την τακτική που ακολούθησαν στο παιχνίδι. Με αυτό τον τρόπο δεν επιτρέπουν στους φιλάθλους να κατανοήσουν αγωνιστικά το παιχνίδι.
Μ.Ο: Αυτό συμβαίνει διότι οι δημοσιογράφοι θέτουν ερωτήσεις κυρίως για πράγματα που δεν αφορούν την τακτική του παιχνιδιού. Δεν ενδιαφέρονται στην πραγματικότητα για την αγωνιστική εικόνα της ομάδας και που οφειλόταν αυτή. Η κακή ενημέρωση των φιλάθλων για ποδοσφαιρικά θέματα οφείλεται περισσότερο στις ερωτήσεις παρά στις απαντήσεις.
– Μήπως οι Έλληνες προπονητές δεν αντέχουν την πίεση της κριτικής;
Μ.Ο: Η κριτική είναι αναπόσπαστο κομμάτι της δουλειάς μας. Άλλωστε κάνουμε μια δουλειά που την ξέρουν όλοι (γέλια). Εν πάση περιπτώσει διαφωνώ με αυτή την άποψη. Οι Έλληνες προπονητές έχουν την υπομονή και τη διάθεση να δουλέψουν σε βάθος χρόνου. Έχουν υπομονή όμως και όλοι οι άλλοι; Είναι, αδιανόητο να υπάρχουν ισοπεδωτικές κριτικές που δημιουργούν πολλές φορές συνθήκες τέτοιες ώστε να κινδυνεύει ακόμα και να χάσει την δουλειά του ένας προπονητής . Κανένας δεν μπορεί να γνωρίζει περισσότερα από τον επαγγελματία προπονητή και να αμφισβητεί τις επιλογές του, χωρίς να ξέρει τι γίνεται στα αποδυτήρια. Φυσικά, όλοι κάνουμε λάθη. Η κριτική είναι εποικοδομητική, όταν είναι καλοπροαίρετη πράγμα σπάνιο στο χώρο μας.
– Στο εξωτερικό, οι προπονητές συνευρίσκονται σε τηλεοπτικά panels και συζητούν για ποδοσφαιρικά θέματα τακτικής. Γιατί δε συμβαίνει αυτό στην Ελλάδα;
Μ.Ο: Αυτά τα θέματα τα συζητάμε στα σεμινάρια. Μακάρι να αποκτήσουμε την κουλτούρα και να γίνει στο μέλλον μία τηλεοπτική συζήτηση μεταξύ μας.
– Ποιοι παράγοντες επηρεάζουν την ψυχολογία των ποδοσφαιριστών;
Μ.Ο: Οι παίκτες αντιλαμβάνονται πλήρως τι μπορεί να τους προσφέρει ο προπονητής τους, αν έχει γνώσεις και διάθεση να τους εξελίξει. Επομένως, είτε εμπνέονται είτε αποθαρρύνονται από αυτόν. Ωστόσο, η ψυχολογία τους δεν εξαρτάται μόνο από παράγοντες που υπάρχουν μέσα στην ομάδα. Στο σύγχρονο ποδόσφαιρο, οι managers και τα ΜΜΕ παίζουν τεράστιο ρόλο στις σχέσεις μεταξύ ποδοσφαιριστών – προπονητή – ομάδας.
Πηγή: SDNA.GR
