Αστάνα η φουτουριστική πρωτεύουσα του Καζακστάν

Δεν είναι παρά η πραγματοποίηση των μεγαλεπήβολων στόχων του προέδρου του Καζακστάν Ναρσουλάν Ναζαρμπάγιεφ, χάρη στα πετροδολάρια.

Η Αστάνα είναι εντυπωσιακή, φουτουριστική και αποκρυφιστική. Δεν είναι τυχαίο ότι το 1999 απέσπασε το βραβείο της “Πόλης του Κόσμου”.

Οταν το Καζακστάν έγινε ανεξάρτητο κράτος το 1991, η πόλη και η περιοχή μετονομάστηκε Akmola, που κυριολεκτικά σημαίνει Λευκό Νεκροταφείο. Το 1995 ορίστηκε ως η μελλοντική πρωτεύουσα της νεοσύστατης ανεξάρτητης χώρας. Η πρωτεύουσα μεταφέρθηκε επισήμως από το Αλμάτι στις 10 Δεκεμβρίου 1997. Το νέο όνομα Αστάνα δόθηκε στην πόλη το 1998. Σημαίνει απλώς, πρωτεύουσα…

Η μεταφορά της πρωτεύουσας στην Αστάνα συνοδεύτηκε από ένα από τα μεγαλύτερα κατασκευαστικά σχέδια παγκοσμίως. Η κυβέρνηση του Καζακστάν κατασκεύασε νέα δημόσια κτίρια και κυβερνητικές υπηρεσίες καθώς επίσης και μουσουλμανικά τεμένη, πάρκα, μνημεία και αίθουσες συναυλιών, τα περισσότερα από τα οποία χρηματοδοτήθηκαν από πετροδολάρια. Η Αστάνα διαθέτει μερικά από τα πιο σύγχρονα κτίρια στην Κεντρική Ασία.

Βρίσκεται 347 μ. ( 1,138 πόδια) πάνω από την θάλασσα, καλύπτει 722 τετραγωνικά χιλιόμετρα και ο πληθυσμός της αντιστοιχεί σε 709.000 κατοίκους (σύμφωνα με εκτίμηση του 2012). Ιδρύθηκε το 1824 ως οχυρό για μια μονάδα των Κοζάκων της Σιβηρίας.

Από το Αλμάτι στην Αστάνα

Για πολλούς Καζάκους, η μεταφορά της πρωτεύουσας από το Αλμάτι στην Αστάνα παραμένει αμφιλεγόμενη. Επικαλούνται την απομονωμένη τοποθεσία της πόλης, τους απαγορευτικούς χειμώνες, δυσανασχετούν με την τεράστια δαπάνη του δημοσίου χρήματος για την κατασκευή των νέων κρατικών συγκροτημάτων, καθώς και την συνεχιζόμενη σπατάλη για τα αεροπορικά εισιτήρια και την διαμονή σε ξενοδοχεία για τους πολλούς κρατικούς υπαλλήλους που εξακολουθούν να ζουν στο Αλμάτι.

Οταν, ωστόσο, ξεκίνησε η μεταφορά, η κυβέρνηση επικαλέστηκε το ότι το Αλμάτι είχε εξαντλήσει τα περιθώρια επέκτασής του και ότι βρίσκεται σε μια περιοχή επιρρεπή σε σεισμούς.

Ο νυν πρόεδρος δεν ήταν ο πρώτος που είχε την ιδέα να κάνει την Αστάνα πρωτεύουσα του κράτους. Το επιχείρησε και ο Νικίτα Χρουτσόφ, τη δεκαετία του 1950, με όραμα να μετατρέψει την ακαλλιέργητη στέπα γύρω από το Τσελίνιγκραντ σε σιτοβολώνα της Σοβιετικής Ένωσης. Την εποχή της Σοβιετικής Ένωσης σε αυτές τις εσχατιές της στέπας υπήρχε μια πόλη 200.000 κατοίκων με το όνομα Τσελίνιγκραντ, χτισμένη στις όχθες του ποταμού Ισίμ.

Τεράστιες εκτάσεις, λοιπόν, δέχτηκαν στη γη το σιτάρι, κίνητρα δόθηκαν σε χιλιάδες Ρώσους να μετακινηθούν, ωστόσο οι Καζάκοι ήξεραν.

Οι λυσσαλέοι άνεμοι που φυσούν κατά τη διάρκεια του χειμώνα ξερίζωσαν τα σπαρτά, ενώ η εντατική λίπανση με φυτοφάρμακα δηλητηρίασε το έδαφος. Το σχέδιο ξεψύχησε. Τον Ιούλιο του 1994 ο πρόεδρος Ναζαρμπάγιεφ αποφάσισε να αναβιώσει την ιδέα. Το 1997 χιλιάδες κρατικοί υπάλληλοι αναγκάστηκαν να μετακομίσουν στη νέα πρωτεύουσα, περιοχή γνωστή σαν τόπος εξορίας (φιλοξενούσε σταλινικά στρατόπεδα συγκέντρωσης).

Στην Αστάνα ο Στάλιν εξόρισε χιλιάδες Γερμανούς του Βόλγα, Ινγκουσέτιους και Τσετσένους στις δεκαετίες του ‘30 και του ‘40. Το να αφήσουν τις κατοικίες και τις οικογένειές τους στο όμορφο Αλμάτι για να εγκατασταθούν σε αυτή την περιοχή, που πολλοί αποκαλούσαν “σκουπιδοτενεκέ του Στάλιν”, περίπου 1.000 χιλιόμετρα βορειότερα, ήταν φυσικά  βασανιστικό.

Η μετακίνηση κράτησε περίπου δύο χρόνια. Ο πρώτος χειμώνας ήταν τρομερός. Οι κάτοικοι του Αλμάτι δεν ήταν συνηθισμένοι σε τέτοιο πολικό ψύχος.

Καθώς, δε, δεν υπήρχαν κτίρια για να στεγάσουν τις χιλιάδες των κρατικών υπαλλήλων, ακόμα και ανώτεροι αξιωματούχοι ζούσαν σε στρατώνες. Δεν είναι τυχαίο ότι οι ηλικιωμένοι προτίμησαν να παραμείνουν στο Αλμάτι, με αποτέλεσμα η Αστάνα να δίνει την εντύπωση ότι κατοικείται αποκλειστικά από νέους ανθρώπους.

Κλίμα

Η Αστάνα είναι η δεύτερη πιο κρύα πρωτεύουσα του κόσμου μετά την Ουλάν Μπατόρ στη Μογγολία. Εχει ακραία ηπειρωτικό κλίμα με ζεστά καλοκαίρια και μεγάλους, κρύους και ξηρούς χειμώνες. Οι θερμοκρασίες του καλοκαιριού περιστασιακά φτάνουν τους 35 °C, ενώ από -30 °C ως -35 °C  αγγίζει το θερμόμετρο μεταξύ των μέσων Δεκεμβρίου και των αρχών Μαρτίου.

Η πόλη κατέχει επίσης το ρεκόρ για τη χαμηλότερη θερμοκρασία του αέρα που έχει καταγραφεί ποτέ στο Καζακστάν (-51 °C ) . Το ποτάμι της πόλης παγώνει κοντά στη δεύτερη εβδομάδα του Νοεμβρίου και μένει έτσι μέχρι και τις αρχές Απριλίου. Οι άνεμοι δε, είναι λυσσαλέοι.

Αξιοθέατα

Η Πράσινη Λεωφόρος του Νερού (“Φωτεινό Μονοπάτι” για τους Καζάκους) είναι η εθνική λεωφόρος του Καζακστάν και βρίσκεται στην Αστάνα. Έχει δημιουργηθεί μόνο για τους πεζούς. Το κυριότερο λειτουργικό και διακοσμητικό στοιχείο εδώ είναι μια πρωτότυπη γέφυρα τριών επιπέδων – ένα πραγματικό αριστούργημα σύγχρονης αρχιτεκτονικής. Το χαμηλότερο επίπεδο της γέφυρας χρησιμοποιείται ως χώρος στάθμευσης.

Στο μεσαίο επίπεδο στεγάζονται γραφεία, εκθεσιακοί χώροι, μαγαζιά και εστιατόρια. Στο τρίτο επίπεδο υπάρχει ένας πεζόδρομος με υπέροχους λαμπτήρες για οδικό φωτισμό, γλυπτά και διακοσμητικά δέντρα.

Η κορωνίδα της πόλης είναι το Παλάτι για την Ειρήνη και την Αρμονία. Πρόκειται για μία τεράστια πυραμίδα που έχει χτιστεί πάνω σε έναν τεχνητό λόφο σε σχέδια του Βρετανού σερ Νόρμαν Φόστερ. Τα εγκαίνια της πυραμίδας έγιναν το 2006. Χτίστηκε σε τέσσερα χρόνια και κόστισε 200.000.000 δολάρια.

Ο Ναζαρμπάγιεφ  θέλησε να κατασκευάσει ένα κέντρο συνάντησης των θρησκευτικών ηγετών της υφηλίου. Η πυραμίδα έχει ύψος 60 μέτρα.

Στο εσωτερικό της στο πρώτο επίπεδο στεγάζει μια αίθουσα συναυλιών 1.500 θέσεων και το φουαγέ της είναι κατασκευασμένο από μαύρο γρανίτη που λαμποκοπάει. Δύο ακόμα όροφοι φιλοξενούν παρεκκλήσια για τις δεκαοκτώ βασικές θρησκείες της χώρας, που συνολικά ξεπερνούν τις 40.

Στην οροφή και αφού έχει περάσει κανείς από έναν αιωρούμενο διάδρομο που περιβάλλεται από έναν κρεμαστό κήπο μπαίνει σε μια αίθουσα όπου οι θρησκευτικοί ηγέτες του κόσμου συναντώνται κάθε τρία χρόνια. Στους γυάλινους τοίχους της αίθουσας κυριαρχούν βιτρό που έχουν μοτίβα ιπτάμενων κύκνων.

Ο πύργος Bayterek  είναι κτίριο ορόσημο για την Αστάνα. Ο μύθος λέει ότι ο πύργος αντιπροσωπεύει μια λεύκα, όπου το μαγικό πουλί Σαμρούκ γεννάει το αυγό του. Στη σφαίρα, στην κορυφή του Bayterek, υπάρχει ένα αποτύπωμα του χεριού του προέδρου της χώρας Νουρσουλτάν Ναζαρμπάγιεφ.

Το Ak Orda («λευκή ορδή» στα καζάκικα) είναι το προεδρικό μέγαρο. Χτίστηκε το 2004 σε 36.720 τετραγωνικά μέτρα και εκτός των άλλων διαθέτει και μια χρυσή αίθουσα για διαπραγματεύσεις και ιδιωτικές συζητήσεις μεταξύ του προέδρου και των ξένων ηγετών.

Τον Δεκέμβριο του 2006, ο πρόεδρος του Καζακστάν παρουσίασε τα σχέδια για την κατασκευή του Khan Shatyr Entertainment Center,  μιας γιγάντιας διάφανης σκηνής, που ολοκληρώθηκε τον Ιούλιο του 2010 με ύψος 150 μέτρων.

Βρίσκεται στο κέντρο της πόλης, στη Λεωφόρο της Δημοκρατίας και είναι κομβικό σημείο, ένα τεράστιο mall ουσιαστικά διότι συνορεύει με πολλά καταστήματα, καφενεία, εστιατόρια, νυχτερινά κέντρα και ορισμένα καζίνο.

Για την ολοκλήρωσή της χρειάστηκαν τέσσερα χρόνια και κόστισε συνολικά 400.000.000 δολάρια. Τα υλικά από τα οποία είναι κατασκευασμένη προήλθαν από διάφορα μέρη του κόσμου. Το ειδικό πολυμερές πλαστικό που περιβάλλει τη «σκηνή» ήρθε από τη Γερμανία και την Κίνα, ενώ η άμμος που απλώνεται στην τροπική παραλία που βρίσκεται στον τελευταίο όροφο του mall μεταφέρθηκε στο Καζακστάν από τις Μαλδίβες και τα τροπικά φυτά στις παρυφές της παραλίας προέρχονται από την Ισπανία.

Αν προτιμάτε θρησκευτικά αξιοθέατα, μην παραλείψετε να επισκεφτείτε την συναγωγή Beit Rachel- Habbad Lyubavich και το κεντρικό ισλαμικό τέμενος (τζαμί) Nur-Astana. Και τα δυο κτίρια είναι κάπως ασυνήθιστα σε σχέση με την αρχιτεκτονική παράδοση της Ανατολής και η εσωτερική τους διακόσμηση είναι επίσης υπέροχη.

Αεροδρόμιο

Το Διεθνές Αεροδρόμιο της Αστάνα (ΤSΕ), όπως σχεδόν το σύνολο της πόλης, σχεδιάστηκε από τον Ιάπωνα αρχιτέκτονα Kisho Kurokawa. Δέχεται απευθείας πτήσεις από όλες τις μεγάλες πόλεις, βρίσκεται στην καρδιά της Ευρασίας και είναι ένα από τα πιο άνετα αεροδρόμια για τις διερχόμενες πτήσεις και τις πτήσεις με ανταπόκριση. Χαρακτηριστικό των δυνατοτήτων του είναι ότι κατά τις ώρες αιχμής, το αεροδρόμιο έχει την δυνατότητα να εξυπηρετήσει έως και 1.000 επιβάτες την ώρα.

Μεταφορές

Το μετρό ήταν προγραμματισμένο να παραδοθεί το 2010, μα πήρε παράταση μέχρι το 2017. Ο σιδηροδρομικός σταθμός της Αστάνα είναι ένας σημαντικός κόμβος για το βόρειο Καζακστάν, που εξυπηρετείται από τρένα που ταξιδεύουν στις μεγάλες πόλεις του Καζακστάν, ενώ αναχωρούν σε εβδομαδιαία βάση για τη Ρωσία, την Ουκρανία, την Κιργιζία, το Ουζμπεκιστάν.

Γλώσσα

Μια τουρκική γλώσσα που ομιλείται από το 64,5% του πληθυσμού. Τα ρωσικά είναι η επίσημη γλώσσα των επιχειρήσεων.

Πολίτευμα

Το Καζακστάν είναι ονομαστικά μια προεδρική δημοκρατία, αν και στην πραγματικότητα πρόκειται για μια δικτατορία. Πρόεδρος είναι ο Νουρσουλτάν Ναζαρμπάγιεφ και πρωθυπουργός ο Σερίκ Αχμέτοφ.

Θρήσκευμα

Το 70% των πολιτών του Καζακστάν είναι Μουσουλμάνοι, κυρίως σουνίτες. Οι Χριστιανοί αποτελούν το 26,6% του πληθυσμού, κυρίως Ρώσοι Ορθόδοξοι, με μικρότερους αριθμούς των Καθολικών και διάφορες προτεσταντικές ομάδες.

Νόμισμα

Είναι η τέγκε.  Από το Μάιο του 2011, 1 USD = 145,7 tenge.